1

آشنایی با روش های پیشگیری اورژانسی از بارداری

بسیاری از بارداری های حاصل روابط جنسی محافظت نشده هستند. برای پیشگیری از این قبیل بارداری ها می توان از پیشگیری اورژانسی بهره برد.

برای استفاده از این روش پیشگیری لازم است قرص‌های پیشگیری اورژانسی از بارداری (ECPS) مورد استفاده قرار گیرد. در ساختار این قرص های صبحگاهی هورمون هایی تعبیه شده است که می تواند به پیشگیری از بارداری بعد از مقاربت کمک کند. قرص های ECPS بسیار متنوع هستند و این تنوع بر کاربرد و اثرات این قرص ها نیز موثر است.  لازم به ذکر است که قرص‌های پیشگیری اورژانسی به صورت صد در صد مانع از بارداری نمی شوند به همین دلیل در صورت عقب افتادن پریودی مراجعه به متخصص زنان و زایمان الزامی است.

تحقیقات صورت گرفته در خصوص روش‌های پیشگیری اورژانسی از بارداری گویای این امر است که نحوه استفاده و اثرات این قرص با سایر روش های ضد بارداری متفاوت است. این روش زمانی کارایی دارد که امکان بارداری  بعد از رابطه جنسی محافظت نشده بالا باشد یعنی باید بعد از مقاربت مصرف شود. اما برای عملکرد بهتر این قرص آشنایی با چگونگی مصرف آن بسیار با اهمیت است از این رو لازم است قبل از مصرف با متخصص زنان و زایمان مشورت صورت گیرد.

آشنایی با پیشگیری اورژانسی از بارداری

پیشگیری اورژانسی از بارداری یکی از روش های پیشگیری از بارداری است که بعد از مقاربت کارایی دارد. در واقع تنها تا 5 روز بعد از رابطه جنسی حفاظت نشده می توان از این روش استفاده کرد. به بیان دیگر برای جلوگیری از بارداری این قرص باید قبل از آزاد شدن تخمک از تخمدان و باور شدن آن مورد استفاده قرار گیرد وگرنه ممکن است موثر واقع نشود. این روش پیشگیری بر بارداری های قطعی و یا بر جنین در حال رشد کاملا بی اثر است.

پیشگیری اورژانسی از بارداری برای چه زنانی مناسب است؟

تمام بانوانی که در سن بارداری هستند ممکن است به استفاده از پیشگیری اورژانسی از بارداری نیازمند شوند زیرا هیچ کس از بارداری ناخواسته مصون نیست.

شرایط استفاده از پیشگیری اورژانسی

روش پیشگیری اورژانسی از بارداری دارای شرایطی است که زیر به برخی از آنها اشاره می شود:

  • این قرص در صورت داشتن روابط جنسی حفاظت نشده و یا عدم استفاده از روش های پیشگیری از بارداری مورد استفاده قرار می گیرد.
  • در هنگام تجاوز جنسی و رابطه جنسی اجباری می توان از مزایای این قرص بهره برد.
  • این روش برای زمان هایی که روش های پیشگیری از بارداری به هر دلیلی موثر واقع نشده اند نیز مفید است.

اما در چه زمان هایی روش پیشگیری موثر واقع نمی شود:

  • در هنگام فرسودگی و یا شکستگی کاندوم
  • عدم استفاده صحیح از کاندوم
  • اجتناب از مصرف 3 نوبت متوالی ( یا بیشتر) قرص های ترکیبی خوراکی ضد بارداری
  • مصرف با تاخیر (بیش از 3 ساعت) قرص فقط حاوی پروژسترون (مینی پیل)
  • مصرف با تاخیر (بیش از 12 ساعت) قرص حاوی دزوژسترل (0.75 میلی‌گرم)
  • تزریق با تاخیر (بیش از 2 هفته) نوراتیندرون انانتات (NET-EN) حاوی فقط پروژسترون
  • تزریق با تاخیر (بیش از 4 هفته) تزریق استات مدروکسی پروژسترون (DMPA) حاوی فقط پروژسترون
  • ایجاد تاخیر بیش از یک هفتگی در تزریق ماهانه ترکیب استروژن و پروژسترون
  • رخ دادن مشکلاتی از قبیل از جا در رفتگی، تاخیر در قرار دادن و یا حذف زودهنگام حلقه هورمونی پیشگیری از بارداری و یا پچ پوستی
  • رخ دادن مشکلاتی همچون از جا در رفتگی، شکستگی، پاره کردن و یا خارج کردن زودهنگام کلاهک سرویکس و یا کلاهک واژن
  • رخ دادن انزال در مهبل و یا حتی دستگاه تناسلی خارجی
  • عدم انحلال قرص یا ورقه‌های اسپرم کش قبل از آغاز مقاربت
  • رخ دادن اشتباه محاسباتی همچون پرهیز دوره‌ای یا عدم پرهیز طبیعی (در هنگام استفاده از روش پیشگیری آگاهی-محور)
  • بسنده کردن به یک روش پیشگیری در روز بارپذیری (در هنگام استفاده از روش پیشگیری آگاهی-محور)
  • خارج شدن ( یا خارج کردن) دستگاه درون رحمی (IUD)
  • خارج شدن ( یا خارج کردن) دستگاه‌های پیشگیری از بارداری هورمونی

**دکتر مژده نامداری/جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی