1

آیا رهبران سیاسی زن به نفع زنان عمل می‌کنند؟

در حال حاضر تنها ۳۰ رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر زن در سراسر جهان داریم اما موضوع رهبری زنان بیش از دستیابی به برابری جنسیتی حائز اهمیت است.

به نقل از ویفروم، در این بررسی، چهار رئیس‌جمهور زن در سه نظام سیاسی مختلف، فیلیپین، اندونزی و سریلانکا برای تعیین اهمیت رهبری زنان مورد ارزیابی قرار گرفتند. راه‌هایی که رهبران زن می‌توانند بر زنان تاثیر بگذارند شامل بالا بردن زنان در مراحل ترقی، قوانین زنان و تاثیر الگوی نقش زنان است.

در حال حاضر تنها ۳۰ رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر زن در سراسر جهان وجود دارد. مولداوی در اروپا و باربادوس در کارائیب تنها دو کشوری هستند که زنان در آن پست‌های رئیس‌جمهوری و نخست‌وزیری را اشغال کرده‌اند، در حالی که بنگلادش تنها کشوری است که در نیم قرن گذشته یک زن بیش از یک مرد در آن سال‌ها رهبری کرده است.

واضح است که رهبران زن نه فقط به عنوان تاثیر بر مسئله برابری جنسیتی اهمیت دارند بلکه همان‌طور که نتایج تحقیقات نشان می‌دهد، ممکن است از طرق دیگری نیز برای زنان حائز اهمیت باشند.

در این تحقیق چهار رئیس‌جمهور زن در سه نظام سیاسی مختلف مورد بررسی قرار گرفتند؛ اولین رئیس‌جمهور زن، رئیس‌جمهور فیلیپین، کورازون آکوینو (۱۹۸۶تا۱۹۹۲) و دومین رهبر زن آن، گلوریا ماکاپاگال آرویو (۲۰۰۱تا۲۰۱۰) بود.

مگاواتی سوکارنوپوتری (۲۰۰۱ تا ۲۰۰۴) اولین و تنها رئیس‌جمهور زن اندونزی و چاندریکا باندارانایکه کوماراتونگا رهبر زن در سریلانکا بود. وی پنجمین رئیس‌جمهور سریلانکا از سال ۱۹۹۴ تا ۲۰۰۵ بود که راه مادرش، سیریماوو بندرنایکه، اولین زن منتخب رئیس دولت در جهان در سال ۱۹۶۰ را دنبال کرد.

محققان به تفاوتی که این رهبران زن از طریق قانون بر زندگی زنان ایجاد کردند علاقه‌مند بودند. با این حال، نمی‌خواستند کورکورانه به تاثیری که زنان به عنوان رئیس جمهور می‌گذارند، نگاه مثبتی داشته باشند.

این پژوهش از شاخص قانونگذاری جنسیتی استفاده کرد که بر ارزیابی‌کنندگان انسانی و یادگیری ماشینی تکیه دارد تا تعیین کند قوانین چقدر حقوق زنان را ارتقاء می‌دهند. این شاخص نشان می‌دهد که آیا قوانین وضع شده در دوران تصدی این رهبران برای زنان «خوب» بوده است یا خیر. البته زنان مقوله‌ای یکپارچه با علایق و نیازهای یکسان نیستند و رهبران زن نیز همگی برابر نیستند اما دلایلی وجود دارد که چرا رهبران زن ممکن است برای زنان اهمیت بیشتری داشته باشند.

تعداد اندکی از رهبران زن در تاریخ به عنوان مدافع زنان شناخته شده‌اند. با این‌حال، در برخی زمینه‌ها، زمانی که گروه‌های زنان منابع بیشتری برای بهره‌برداری از فرصت‌ها بسیج می‌کنند، ممکن است قوانین با سرعت بیشتری وضع شوند.

 برای اینکه رهبران زن بخشی از آینده یک کشور و نه فقط تاریخ آن باشند، احزاب باید برای توانمند ساختن زنانی که در حال حاضر درگیر سیاست هستند، سرمایه‌گذاری و با موفقیت برای شغل برتر رقابت کنند.

فقط بحث جنسیت نیست. به گفته یکی از فعالان زن مسلمان برجسته سریلانکا، انتخاب رهبران، ظرفیت و رهبری آنها به بسیاری از ویژگی‌های انسانی بستگی دارد که بیشتر از زن یا مرد بودن اهمیت دارد. نکته مهم اینجاست که عملکرد کنونی رهبران زن می‌تواند چه معنایی برای میلیون‌ها زن داشته باشد.