1

انقلاب به روایت زنان هرمزگانی

«ما هم بودیم» کتابی درباره انقلاب اسلامی به روایت زنان هرمزگانی است، این زنان نقش بسزایی طی تاریخ و در مبارزه با استعمار داشته‌اند. «ماهم بودیم» کتابی نوشته «انسیه بهبودی» است از سوی نشر سوره مهر روانه کتابفروشی‌ها شده. نکاتی درباره این کتاب را در گپ و گفتی با نویسنده‌اش می‌خوانید.

«انسیه بهبودی» درباره چرایی تألیف این کتاب با تأکید بر نقش زنان هرمزگانی در انقلاب می‌گوید: «کتاب «ما هم بودیم…» به روایت مبارزات انقلابی از دریچه نگاه زنان می‌پردازد، شخصیت‌هایی که در این حوزه فعالیت کرده‌اند و مؤثر بوده‌اند. کتاب در دو بخش به این زنان می‌پردازد؛ افرادی که به شکل مستقیم وارد شدند و مبارزه کردند و آنهایی که غیرمستقیم و در جایگاه مادر، همسر و خواهر مبارزان حضور داشتند.»
بهبودی نویسنده‌ای است که حدود یک دهه‌ای از آغاز پژوهش‌های وی در حوزه زنان و خانواده می‌گذرد، این استاد دانشگاه ادامه می‌دهد: «جرقه نوشتن این کتاب زمانی زده شد که پیگیر یافتن کتاب‌هایی پژوهشی در حوزه زنان بودم و اثری درخور توجه پیدا نکردم. فکر کردم باید پژوهش در حوزه زنان از جایی شروع شود.»
او درباره اینکه چرا آثار مکتوب کمتری درباره زنان هرمزگانی در ارتباط با انقلاب وجود دارد تأکید می‌کند: «نجابت و کم‌حرفی از ویژگی‌های بارز زنان هرمزگانی است و شاید همین خصلت باعث شده کمتر ردی از آنان باشد. با توجه به اینکه انقلاب، از مهم‌ترین برهه‌های تاریخی کشورمان است سراغ نقش زنان هرمزگانی در وقوع آن رفتم.» بهبودی با تأکید بر اینکه هرمزگان در تاریخ خود اغلب تحت تأثیر تبعات استعمار بوده، ادامه می‌دهد: «یکی از مسائل مهم تاریخی که قابلیت پرداخت زیادی دارد تاریخ مبارزه زنان و مردم هرمزگان علیه استعمار است؛ هلند، امریکا، انگلیس و پرتغال، هرکدام با فرهنگ‌های مختلفی آمدند و رفتند اما هنوز زنان هرمزگان لباس محلی و فرهنگ بومی خود را حفظ کرده‌اند و تحت تأثیر فرهنگ‌های مختلف قرار نگرفته‌اند.»

او تلاش این زنان بر حفظ فرهنگ بومی‌شان را نشأت گرفته از باورهای عمیق ملی و دینی می‌داند. بهبودی با اشاره به دوره پهلوی اول و چگونگی مواجهه این زنان با پدیده کشف حجاب می‌گوید: «زمان کشف حجاب رضاخان و زمانی که با چماق حجاب از سر زنان برمی‌داشتند و قرار شد همه لباس متحدالشکل تن کنند، در عرض یک‌شب مردم ساکن در سواحل هرمزگان خانه و کاشانه خود را رها کردند و به سرزمین‌های اسلامی سواحل خلیج فارس پناه بردند.»
بهبودی معتقد است که این پافشاری برای حجاب و حفظ عقاید و مبارزه زنان هرمزگانی در تاریخ اسلام کم‌نظیر است و درباره مطالعاتی که برای تألیف این کتاب داشته ادامه می‌دهد: «به این منظور سراغ کتاب‌های پژوهشی- تاریخی متعددی رفتم، روزشمار مبارزات انقلابی در استان و کشور با مستندات تاریخی، کتاب‌هایی در حوزه فولکلور، منابع تاریخی درباره بازرگانی و تجارت و جغرافیا و فرهنگ عامه هرمزگان و…»
نویسنده این کتاب ادامه می‌دهد: «نکته مهم این است که همپای مبارزات انقلابی زنان در کشور، استان هرمزگان روی بحث حجاب و پوشش زنان به عنوان یکی از شعائر انقلاب و نمادهای مهم انقلاب کار کرد. البته نمی‌توان گفت هدف کتاب «ما هم بودیم…» تنها پرداختن به زنان هرمزگان است، بلکه در تلاش برای توجه به فعالیت زنان در وقوع انقلاب است.» این پژوهشگر معتقد است که مطالعه کتاب «ماهم بودیم» مخاطب را متوجه این نکته می‌سازد که فعالیت سیاسی و اجتماعی زنان به عنوان الگوی زن ایرانی اسلامی محدود به اکنون نمی‌شود. وی در پایان تأکید می‌کند که در بخش تاریخ شفاهی روایت‌های دراماتیک و تأثیرگذار و ناب متعددی وجود دارد که قابلیت تبدیل شدن به فیلم و مستند را دارند و از دیگر فعالان فرهنگی و هنری برای بهره‌مندی از آنها دعوت می‌کند.