1

تورم باعث شده بخشی از خانواده‌ها از فرزند آوری رویگردان باشند

با شرایط اقتصادی امروز، انتظار نیست که جمعیت افزوده شود؛ اما در واقع رویکرد و نیاز اساسی جامعه بر مبنای افزایش جمعیت است اگرچه تورم باعث شده بخشی از خانواده‌ها از فرزندآوری رویگردان باشند.

دکتر حمیدرضا عباسی ، اقتصاددان و پژوهشگر در گفتگو تلفنی با برنامه «از تدبیر تا تقصیر» در مورد موضوع جمعیت و سیاه چاله‌های اقتصادی و فرهنگی، عنوان کرد: با شرایط اقتصادی امروز، انتظار نیست که جمعیت افزوده شود؛ اما در واقع رویکرد و نیاز اساسی جامعه بر مبنای افزایش جمعیت است اگرچه تورم باعث شده بخشی از خانواده‌ها از فرزندآوری رویگردان باشند.

عباسی در خصوص ارتباط تحریم‌های ۱۰ ساله و وضعیت فعلی جمعیت کشور اظهار کرد: در ۱۵ سال اخیر فقر جهانی از ۳۵ درصد جمعیت جهان به ۹ درصد کاهش پیدا کرده که شامل کشور ما هم می‌شود و کاهش فقر در ایران تا سال ۹۸ کند شونده بود. اگر کشور‌ها پرجمعیت باشند و به سمت تکنولوژی و مهارت آموزی حرکت کنند کاهش فقر رخ می‌دهد. متوسط ضریب جینی ایران در ۱۰ سال اخیر عدد ۴۱ بوده و هرچه عدد این ضریب بیشتر باشد فاصله طبقاتی بیشتر می‌شود و بهترین ضریب جینی را سال ۹۲ داشتیم که ۳۷. ۵ بوده که بعد از آن ما دچار مشکل شدیم و تحریم‌ها ظالمانه‌تر و ضریب جینی ما عدد بزرگتری شد؛ یعنی نظام بازتوزیع جامعه دچار مشکلاتی شد، هر کشوری که دچار تحریم شود مشکلاتش اضافه می‌شود؛ اما اگر تحریم خوب مدیریت شود اثرش کمتر است.

وی افزود: نکته جالب این است که در ایران یک درصد جمعیت ۱۸ درصد از کل درآمد را دارند که اکثراً در شهر‌های بزرگ به ویژه تهران هستند، ۱۰ درصد از جمعیت ایران ۳۲ درصد از کل درآمد را دارند و ۴۰ درصد از جمعیت فقط ۱۷ درصد از درآمد کل را دارند؛ پس به این نتیجه می‌رسیم که توزیع درآمد در کشور نامناسب است و خانواده‌ها مقصر نیستند.

این اقتصاد دان خاطر نشان کرد: در شرایط فعلی قانون جوانی جمعیت توانست مقداری اذهان را به سمت باروری بیشتر آماده کند، اما اصلاً پاسخگو نخواهد بود. اینکه حرکتی موقتی باشد به نتیجه مطلوب نمی‌رسد و بحث عدالت گزینشی و مشکلات بازتوزیع و لیبرالیسم ناسازگار مطرح است، لیبرالیسم ناسازگار غالباً دو دهک بالای جامعه هستند که از حیث سرمایه داری موضوعات را در نظر می‌گیرند. درست است که قوانینی وضع شده، اما جبران این عقب ماندگی در حوزه جمعیت با دولت گرایی حل نمی‌شود و خانواده‌ها باید از روش‌های دیگر ترغیب شوند. تعداد زیادی از جوانان تیز فهم و زرنگ در آستانه ازدواج و دارای مهارتند اگر حمایت‌های لازم و ویژه از حیث مسکن و اشتغال برای آنهاایجاد شود سرعت رشد جمعیت را بهتر خواهد کرد. اگر درست به جلو حرکت کنیم در طول زمان و به طور متوازن پیوستگی را داشته باشیم نتیجه مطلوب را خواهیم گرفت.

عباسی در خصوص پیامد‌های کاهش جمعیت از نظر اقتصادی گفت: در حوزه اقتصاد خانواده به عنوان آزمایشگاه یادگیری است و فرزندان بزرگتر مهارت و اخلاق را به فرزندان کوچکتر یاد می‌دهند پس افراد را قادر می‌کند تا نتایج بلند مدت اقداماتشان را ببینند. خانواده باید سرپناهی داشته باشد تا امنیت و رفاه نسبی خود را فراهم کند. بخشی از معیشت مربوط به اقتصاد و دولت و بخشی مربوط به خانواده است، خانواده‌ها می‌توانند بر اساس انتقال تجربه و مهارت‌هایی که دارند به سمت مهارت‌های خانوادگی که دارند سوق پیدا کنند و تجاربشان را از برادران و خواهران بزرگتر بگیرند.

وی در پایان افزود: اتاق بازرگانی باید مدارس کسب و کار در حوزه بازرگانی و صنعت ایجاد کند، متاسفانه میل به انجام کار‌های سخت کم شده به همین دلیل بهانه‌هایی ایجاد می‌شود. اگر طوری رفتار شود که رفاه جامعه قربانی اقتصاد و جنگ نشود و خانواده‌های دهک پایین با حمایت جامعه اقدام به فرزندآوری کنند اثرگذاری بزرگتری خواهد داشت.