نگاهی به یک کتاب تاریخی ؛ «وقتی دلی»

کتاب وقتی دلی روایت مردی زیبا و جذاب است که همه دل‌ها پیش اوست، اما خودش دلش را جای دیگری گذاشته، داستان مصعب بن عمیر را می‌گویم او هم مثل خیلی از جوانان عاشق می‌شود در راه عشق سختی‌های فراوان می‌کشد و در آخر هم جانش را در راه این عشق فدا می‌کند.
رمان وقتی دلی داستان مسلمان شدن مصعب یکی از اصحاب پیامبر است. کتاب وقتی دلی نوشته محمدحسن شهسواری و به سبک رمان تاریخی مذهبی است. محمدحسن شهسواری در سال 1350 در بیرجند متولد شد. وی نویسنده و روزنامه نگار ایرانی است و در رشته ارتباطات تحصیل کرده است.

متن کتاب وقتی دلی ابتدا برای ساختن یک فیلم نگاشته می‌شود، اما بعد از مدتی محتوای آن به صورت کتاب گردآوری می‌شود. کتاب وقتی دلی، داستان مرد جوان، ثروتمند و جذاب از اصحاب خاتم پیامبران است که دل تمام دختران مکه را برده است.

مصعب بن عمیر فردی که در خانواده‌ای ثروتمند به دنیا آمده و زیبارو و جذاب است. پدر او و مادرش از ثروتمندان مکه بوند. در آن زمان شایعه‌ای همواره نقل مجالس کفار بوده، که در اطراف محمد همواره مشتی فقیران و گدایان جمع شده‌اند. چیزی که باعث شده بود کفار عصبانی و خشمگین شوند این بود که مصعب که هم پدر و هم مادرش از ثروتمندان مکه بودند و هم مصعب فردی جذاب بود رو به اسلام و رو به محمد آورده است.

مصعب بن عمیر قرآن را به زیبایی بسیار تلاوت می‌کرد و لقب اولین قاری اسلام را دارد.
یکی از بخش‌های مهم کتاب وقتی دلی ماجرای هجرت مسلمانان به یثرب است. در مشورتی که بین مسلمانان صورت می‌گیرد، با حضور پیامبر و امیرالمومنین تصمیم می‌گیرند که قبل از هجرت مسلمانان، گروهی برای آماده کردن فضا و بررسی یثرب به این شهر سفر کنند و سرپرستی این گروه با پیشنهاد امیرالمومنین به مصعب بن عمیر واگذار می‌شود. حضرت امیر علت این پیشنهاد را اینگونه بیان می‌کند: مصعب فردی آگاه است، هم قرآن را بسیار خوب می‌داند و هم مومنی پاک است، وی از خانواده ای بزرگ و زیبارو بوده و دل مردمان را جذب می کند. بهتر است که بدانید مصعب در جنگ احد با از دست دادن دو دست خود و با اصابت نیزه‌های فراوان به شهادت می‌رسد و اولین شهیدی است که بدون کفن دفن شد. 
از جذابیت‌های کتاب وقتی دلی به غیر از متن ساده و روان و جذابیت داستانی کتاب، این است که، تاریخ صدر اسلام را به صورت داستانی بازگو می‌کند و در ذهن آدمی ماندگار خواهد شد.