۱۰ دی روز ملی مشهد شد
روز دهم دی به عنوان روز ملی مشهد به تصویب اعضای شورای فرهنگ عمومی خراسان رضوی رسید.
علم‌الهدی نماینده، ولی فقیه در خراسان رضوی در یک صد و سی و ششمین جلسه شورای فرهنگ عمومیاین استان که با حضور مسئولان خراسان رضوی و شهر مشهد برگزار شد، اظهار داشت: در تعیین روز ملی شهرها، معیار همان حرکت‌های انقلابی مردم آن شهر در شکل‌گیری، پیروزی یا حفاظت از انقلاب اسلامی است؛ به همین سبب، در تقویم باید روزی مشخص شود که شاخص‌ترین نماد پایمردی مردم مشهد بر آرمان‌های انقلاب در آن روز صورت گرفته باشد. با این حال، باید این رویداد به‌اندازه‌ای شاخص باشد که ملاقات سالیانه مردم مشهد با رهبر معظم انقلاب در سخنرانی نوروزی ایشان در حرم مطهر رضوی را هم تحت‌الشعاع قرار ندهد.
وی افزود: قرار نیست که این روز را یک روز دینی یا روز جهانی بدانیم بلکه با اطلاق روز ملی، بر ما واجب می‌شود که هویت مردمی مشهد را در نظر بگیریم.
نماینده، ولی فقیه در خراسان رضوی خاطرنشان کرد: حوادث بسیاری در تاریخ مشهد اتفاق افتاده، اما مناسبت بارز در این تاریخ، روز دهم دی است و با توجه به اینکه عمده شهدای این روز بزرگ هم بانوان مشهدی بوده‌اند، می‌توان قرابت مناسبی هم با مبحث حجاب در این روز پیدا کرد.
وی ادامه داد: تمایز شاخص روز دهم دی در مشهد با روز‌های ملی در سایر شهرها این است که برخلاف شهر‌های دیگر که یک جریان مردمی با قلدری نظام ستم‌شاهی به خاک و خون کشیده می‌شدند، مردم مشهد توانستند در جریان واقعه ۱۰ دی به پیروزی برسند و پس از ماجرا‌های باغ نادری، این مأموران حکومتی بودند که عقب‌نشینی کردند.
آیت‌الله علم‌الهدی با بیان اینکه منتقدان نام‌گذاری این روز و کسانی که معتقد به نام‌گذاری مناسبت‌های دیگر هستند، باید دقت داشته باشند که روز ملی مشهد باید در حقیقت روز ملی مردم مشهد باشد، تصریح کرد: به برکت نام‌گذاری روز دهم دی بنام روز ملی مشهد می‌توان در مسئله حجاب با دقت و امکانات بیشتری وارد عرصه تبیین شد، زیرا در این روز بود که رژیم ستم‌شاهی با تانک‌های خود از روی بانوان مشهدی رد شد درحالی‌که چادر بر سر آن‌ها بود و این قله کنشگری اجتماعی بانوان محجبه است که نظریه مخالفان حجاب که آن را مایه عقب‌ماندگی زن می‌دانند، به‌کلی نفی می‌کند.
وی تأکید کرد: یکی از عوارض ذاتی برنامه‌های فرهنگی ما این است که نخبگان را موردتوجه ویژه قرار نمی‌دهیم. بر همین اساس، یکی از رسالت‌های ذاتی دبیرخانه روز ملی مشهد باید این باشد که سراغ نخبگان مبارزاتی مشهد رفته و میراث فرهنگی آنان را ثبت کرده و انتشار دهد.
لزوم توجه به هویت دینی، تاریخی و انقلابی مشهدالرضا (ع)
یعقوبعلی نظری، استاندار خراسان رضوی هم در این مراسم اعلام کرد: اگر ما روز دهم دی را بنام روز ملی مشهد انتخاب کنیم، پشتوانه انقلابی موردنیاز برای نام‌گذاری روز ملی مشهد را به‌خوبی محقق کرده‌ایم، اما حقیقت است که واقعه گوهرشاد هم ظرفیت فرهنگی قابل‌توجهی برای نام‌گذاری روز ملی مشهد دارد و با توجه به اینکه خاستگاه این نهضت، حرم مطهر رضوی بوده است، اهمیت و قرابت آن با هویت مشهد نیز مضاعف می‌شود.
وی افزود: در این شرایط است که باید در جریان نام‌گذاری روز دهم دی، به هویت دینی مشهد با ظرفیت غنی فرهنگ رضوی و هم‌چنین هویت تاریخی آن با ظرفیت ارزشمند واقعه گوهرشاد توجه ویژه شود و روز دهم دی‌ماه بنام روز ملی مشهدالرضا (ع) یا روز ملی مشهد مقدس نام‌گذاری شود.
روز ملی مشهد باید روز مردم مشهد باشد
شهردار مشهد نیز ضمن اعلام نظر در خصوص نام‌گذاری روز دهم دی‌ماه به نام روز ملی مشهد خاطرنشان کرد: نکته اولی که لازم است تبیین شود این است که ما در عصر انقلاب اسلامی زندگی می‌کنیم و در دورانی بسر می‌بریم که شاکله حکومت در ایران به‌عنوان یک حاکمیت دینی مطرح است و لذا شایسته است که روز ملی مشهد متناسب با این روز باشد. علاوه بر این، باید به دنبال یک ظرفیت جدید برای معرفی مشهد هم باشیم تا به این ترتیب، به‌موازات وجود مقدس امام رضا (ع)، سایر ظرفیت‌های هویتی شهر امام هشتم هم برای هم‌وطنان تبیین شود.
عبدالله ارجائی ادامه داد: این مناسبت باید بتواند با اقشار اصلی و محوری ارتباط برقرار کند و به این دلیل، روز دهم دی به سبب ارتباط تنگاتنگی که با جامعه علمای شاخص مشهد، بانوان و هم‌چنین کودکان شهید این واقعه دارد، می‌تواند موردتوجه ویژه مردم مشهد قرار بگیرد.
شهردار مشهد تصریح کرد: این روز ارتباط مستقیم با، ولی فقیه زمانه ما دارد و از این جهت که سخنران روز دهم دی در مشهدالرضا (ع) هم رهبر معظم انقلاب بوده‌اند، می‌توان این روز را به خاطر این رابطه هم موردتعظیم و گرامیداشت قرار داد.
وی تأکید کرد: به هر ترتیب، نهم دی سال ۱۳۸۸ در مشهدالرضا (ع) هم حماسه عظیم حضور مردم مشهد را شاهد بودیم که به فتنه را در نطفه خفه کرد ولذا نام‌گذاری روز دهم دی بنام روز ملی مشهد می‌تواند زمینه‌ساز تعظیم مضاعف حماسه مردم مشهد هم باشد.
۱۰ دی، یادآور حماسه‌آفرینی تاریخ‌ساز مردم مشهد
حجت‌الاسلام حسن منصوریان، رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر مشهد در ادامه این مراسم، مروری بر سابقه پیگیری نام‌گذاری یک روز در تقویم ملی بنام روز ملی مشهد داشت و گفت: تاکنون ۱۲ سال است که جلسات تعیین روز ملی مشهد به پیشنهاد روزنامه شهرآرا در مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر به‌طور مستمر برگزار می‌شود و اگرچه تاکنون پیشنهاداتی مطرح می‌شد که فلسفه خاصی نداشت و ملی‌گرایی آن بر هویت انقلابی رویداد پیشی می‌گرفت، اما سرانجام در آخرین جلسه، اتفاق‌نظر جمعی بر نام‌گذاری روز دهم دی بنام روز ملی مشهد محقق شد.
وی ابراز کرد: تعیین روز ملی بنام کلان‌شهر‌های بزرگ، سنتی است که در همه کشور‌های جهان برقرار است و فستیوال‌ها، جشنواره‌ها و کنگره‌های خاصی در آن روز برگزار می‌شود که به معرفی ویژگی‌ها و تاریخ شهر می‌پردازد. نخستین شهری که در ایران یک روز ملی بنام خود ثبت کرد، تهران بود که روز ۱۴ مهر و سالروز انتخاب این شهر به‌عنوان پایتخت کشور بنام روز ملی تهران انتخاب شد.
رئیس کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر مشهد با بیان اینکه انتخاب مناسبت‌های انقلابی برای نام‌گذاری روز ملی شهرها، مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است، بیان کرد: به‌طور مثال، در شهر یزد، سالروز ورود رهبر معظم انقلاب به مرکز استان را بنام روز ملی خود انتخاب کرده‌اند. بر همین اساس، اگرچه مشهدالرضا (ع) نایب پایتخت در شرق کشور است و با سابقه مذهبی و تاریخی خود، مقدور بود که روز ولادت یا شهادت امام رضا (ع) بنام روز ملی مشهد انتخاب شود، اما تصمیم بر این شد که روز دهم دی که سالروز حماسه‌آفرینی مجاوران امام هشتم در مبارزه با رژیم طاغوتی پهلوی بود، برای تصویب به‌عنوان روز ملی مشهد به شورای فرهنگ عمومی استان پیشنهاد شود.
وی افزود: از قضا روز دهم دی در سال ۱۴۴ شمسی مقارن با روز ولادت امام هشتم (ع) و در سال ۱۹۵ شمسی مصادف با سالروز ورود امام هشتم به این خطه است. تعیین تاریخ شمسی هم فرصت مغتنمی است که می‌تواند در برخی سال‌ها با مناسبت‌های مذهبی همزمان شود و در نتیجه زمینه‌ساز حضور گردشگران بیشتری در مشهد باشد. ضمن اینکه انتخاب این تاریخ در ماهی صورت گرفت که عمدتاً حجم قابل‌توجهی از زائران در مشهدالرضا (ع) حاضر نیستند و به این ترتیب، امیدواریم که معضل کمبود زائر در فصل زمستان هم به برکت این نام‌گذاری حل‌وفصل شود.
حجت‌الاسلام منصوریان خاطرنشان کرد: با محوریت علمای بزرگ مشهدالرضا (ع)، در روز دهم دی واقعه عظیمی در شهر امام رضا (ع) صورت گرفته و از این منظر، اهمیت این تاریخ بر ماهیت ملی آن افزوده می‌شود و پس از تعیین روز ملی، اقدامات شایسته برای ثبت روز جهانی مشهد نیز آغاز خواهد شد. در این رابطه، باید همه ابعاد هویتی مشهدالرضا (ع) در تعیین روز ملی آن موردنظر قرار بگیرد. امام رضا (ع) به‌عنوان اصلی‌ترین و تمدن سازترین هویت مشهد، قرابت قابل‌توجهی با روز دهم دی دارند و سابقه تاریخی و تمدنی شهر امام رضا (ع) هم با این تاریخ تطابق پیدا می‌کند.
وی ادامه داد: هم‌چنین در نقاط مختلف مشهد، موقعیت‌هایی وجود دارد که در آن‌ها شهدای واقعه دهم دی مدفون هستند و نام‌گذاری روز ملی مشهد در این تاریخ می‌توان باعث شود تا محلات پنج‌تن و شهرک شهید رجایی هم که میزبان این گلزار‌های شهدا هستند، از شرایط غربت و محرومیت کنونی خود فاصله بگیرند.
نام‌گذاری روز ملی مشهد یک مطالبه مردمی است
حجت‌الاسلام حجت گنابادی نژاد، معاون گردشگری و زیارت استانداری خراسان رضوی هم در این جلسه با تأکید بر اینکه باید ترجمان خدمات انقلاب در صیانت از هویت وجودی مشهد موردبررسی و تبیین قرار بگیرد، تصریح کرد: اکنون بیش از چهاردهه از پیروزی انقلاب اسلامی می‌گذرد ولذا باید روزی بنام روز ملی مشهد انتخاب شود که در آن مردان و زنان مشهدی برای پاسداری از فرهنگ رضوی با یک جریان کاملاً ضددینی مبارزه کردند و به خاک و خون کشیده شدند تا امامشان از آنان راضی باشد.
وی تأکید کرد: تصویب تاریخ ۱۰ دی بنام روز ملی مشهد باید مشروط بر این باشد که اهداف، راهبرد‌ها و سیاست‌های بلندمدت مربوط به این روز دقیقاً مشخص شود، زیرا نام‌گذاری روز نهم دی بنام روز ملی بصیرت باعث می‌شود تا روز ملی مشهد به‌کلی تحت تأثیر قرار بگیرد؛ به همین خاطر باید به‌دقت مشخص باشد که از همین امسال، قرار است در روز دهم دی‌ماه چه اقداماتی انجام شود و شایسته است که یکی از تشکل‌های فرهنگی شاخص در مشهد به‌عنوان متولی اصلی پیگیری نام‌گذاری این روز مأموریت پیدا کند تا نام‌گذاری این روز، هویت مردمی هم داشته باشد.
در انتهای این جلسه، روز دهم دی به اتفاق آرا به‌عنوان روز ملی مشهد تصویب شد.
هم‌اکنون شهر‌های شیراز، ایلام، اردبیل، کرمانشاه، زنجان، همدان، گرگان، قزوین، اصفهان، تبریز و بوشهر هر کدام در تقویم یک روز مشخص به نام خود دارند.