دلایل کاهش تولید شیر مادر
شیر مادر، بهترین منبع تغذیه برای نوزاد، سرشار از مواد مغذی ضروری و آنتیبادیهایی است که به رشد و تقویت سیستم ایمنی کودک کمک میکند.
شیردهی و افزایش تولید شیر پس از زایمان یکی از دغدغههای اصلی مادران شیرده به شمار میرود. بسیاری از مادران نگران این هستند که آیا شیرشان برای تأمین نیازهای نوزاد کافی است یا نه؟!
تولید شیر مادر تحتتأثیر عوامل مختلفی چون تغذیه، استرس، کمآبی و شرایط جسمانی قرار دارد. خبر خوش این است که با رعایت اصول سادهای مانند داشته رژیم غذایی مناسب، مدیریت استرس و شیردهی منظم و مکرر میتوان این فرآیند را بهطور مؤثری بهبود داد.
دلایل کاهش تولید شیر مادر
ترشح شیر مادر پاسخی طبیعی به تغییرات هورمونی و تحریکات فیزیکی است که با هدف تغذیه نوزاد و محافظت از او طراحی شده است. بااینحال، برخی مادران به دلایل مختلف با مشکل تولید ناکافی شیر مواجه میشوند.
این دلایل شامل موارد زیر است:
- خونریزی بیش از حد: خونریزی بیش از ۵۰۰ میلیلیتر طی زایمان یا باقیماندن تکههایی از جفت در رحم میتواند شروع تولید شیر (که معمولاً حدود سه روز پس از زایمان رخ میدهد) را به تأخیر بیندازد.
- اختلالات هورمونی: شرایطی مانند سندرم تخمدان پلیکیستیک، مشکلات تیروئید یا کاهش سطح هورمونهای پرولاکتین و اکسیتوسین از عوامل کلیدی در کاهش تولید شیر به شمار میروند.
- هیپوپلازی پستان: هیپوپلازی پستان یک بیماری نادر است که در آن بافت غددی مسئول تولید شیر در سینه بهاندازه کافی وجود ندارد. این بیماری میتواند مانع از تولید کافی شیر مادر شود.
- سابقه جراحی سینه: اگرچه بسیاری از مادرانی که تحت جراحی سینه قرار گرفتهاند میتوانند شیردهی کنند، اما در برخی موارد این جراحی میتواند بر میزان تولید شیر مادر تأثیر بگذارد.
- احتباس جفت: باقیماندن تکههایی از جفت در رحم پس از زایمان میتواند تعادل هورمونی را به هم بزند و شروع تولید شیر را به تأخیر بیندازد.
- عوامل خارجی و روانی: استرس، اضطراب و خستگی میتوانند بر سطح اکسیتوسین تأثیر بگذارند و ترشح شیر را موقتاً کاهش دهند.
- مصرف برخی داروها: مصرف داروهایی مانند ضد احتقانها، استروژنها یا برخی داروهای ضدافسردگی ممکن است مانع از تولید شیر شوند.
- بیماریهای زمینهای: ابتلا به بیماریهایی چون دیابت، عفونتها، تب، کمخونی یا سایر بیماریها میتواند توانایی بدن برای تولید شیر را تحتتأثیر قرار دهد.
- سبک زندگی ناسالم: مصرف الکل، سیگار یا مواد مخدر به طور مستقیم یا غیرمستقیم تولید شیر را کاهش میدهند.
- کمبود مواد مغذی: رژیم غذایی فاقد ویتامینهایی مانند D و B12 یا مواد معدنی چون آهن و منیزیم بر کیفیت و کمیت شیر اثر منفی میگذارد.