امكانات كم، امكانات زياد
چند سطـردرباره “دسته دختران” ساخته ی منیر قیدی
راديو را كمي دير روشن مي‌كنم. به خاطر همين متوجه نمي‌شوم منتقد فيلمي كه صداش در حال پخش است درباره چه فيلمي حرف مي‌زند . گويا در جلسه بعد از اكران فيلم كارگردان و تهيه‌كننده از كمبود امكانات گفته و بعضي از نقايص را به گردن نبود آنها انداخته است . آقاي منتقد طوري در اين باره حرف مي‌زند كه احساس مي‌كنم رگ‌هاي گردنش بيرون زده و اگر فيلمساز در آن لحظه از كنارش رد شود يقه‌اش را مي‌گيرد و با مشت به صورتش مي‌كوبد . با آنكه از لحنش خوشم نيامده به او حق مي‌دهم و كنارش مي‌ايستم تا بگويم وقتي بيننده، به تماشاي فيلم بنشيند، حاشيه‌ها و بودجه فيلم برايش مهم نيست . حواسش پي خود فيلم است. البته از يك طرف هم فكر مي‌كنم بودجه كافي يا بهتر بگويم زياد مي‌تواند كمك حال كارگردان و بقيه عوامل فيلم شود تا نتيجه مطلوب‌تري بگيرند و فيلم بهتري بسازند . البته اين هم هميشگي نيست . بعضي وقت‌ها بودجه زياد بلاي جان فيلم مي‌شود . درست مثل رنجي كه كارگردان سر صحنه مي‌برد. رنجي كه به قول بهرام بيضايي مي‌تواند دست و پاي فيلمساز را وقت تدوين فيلم ببندد .
بودجه زياد هم مي‌تواند همين كار را انجام دهد . نمونه‌اش فيلم دسته دختران ساخته منير قيدي است كه انگار باعث شده تا فيلمساز به‌جاي تاكيد بر موقعيت‌هاي دراماتيك بيشتر به فكر صحنه‌هايي باشد كه ويراني‌هاي جنگ را به شكل قدرتمندي نشان مي‌دهد. صحنه‌هايي كه انفجارهاي پياپي، گريز جنگ‌زدگان، پرواز هواپيماهاي جنگي و انفجارهاي پياپي را به‌دنبال دارد . بد هم در نيامده . اگر تك تك صحنه‌ها را به صورت مجزا ببينيم، هر صحنه مي‌تواند نشانه تسلط كارگردان و بقيه عوامل فيلم باشد . اما با شكل كنوني تكرار يك چنين صحنه‌هايي از بار نمايشي فيلم كم كرده، باعث كم شدن تاثير صحنه‌ها مي‌شود . گاهي اوقات يك پلان يا فراتر از آن يك صحنه براي بيننده دنيايي را مي‌سازد. نمونه‌اش نمايي در فيلم برباد رفته ساخته ويكتور فلمينگ است كه اثرات جنگ را به شكل تاثير‌گذاري به نمايش گذاشته است.
شايد اگر منير قيدي هم با كمبود بودجه روبه‌رو بود ناگزير مي‌شد تا از خير تصوير كردن بخشي از صحنه‌هاي فيلم بگذرد و بيشتر بر داستاني تمركز كند كه دوره‌اي خاص از روزگار جنگ و دفاع را رقم مي‌زند. داستاني كه مي‌توانست با ساخت موقعيت‌هايي زنانه‌تر، خشونت موجود در جنگ را بدون تاكيد، به شكل اثرگذار‌تري به تصوير در آورد. در آن صورت حسن فيلم علاوه بر تدوين، بازي‌ها، فضا‌سازي و جلوه‌هاي ويژه به كارگرداني و فيلمنامه فيلم نيز تسري پيدا كند . عجالتا كه اين‌طور نشده و دسته دختران چند پله پايين‌تر از فيلم قبلي منير قيدي (ويلايي ها) قرار گرفته است .
