علت نامنظمی سیکل قاعدگی چیست؟
دکتر الهه ثناگو: یکی از بیماری های بسیار شایع که سبب تشویش و نگرانی اکثریت زنان شده است، خونریزی های عادت ماهانه می باشد. سیکل قاعدگی یک موضوع بسیار وسیع است که هر اختلالی در این امر دلایل مختلفی می تواند داشته باشد.
چرخه قاعدگی چیست؟
چرخه قاعدگی بدین صورت است بین بیست و هشت تا سی و پنج روز یکبار اتفاق می افتد. به طور معمول این زمان متغیر بوده و بین بیست و چهار، بیست و پنج، سی یا سی و پنج روز رخ می دهد ولی به طور متوسط بیست و هشت روز خواهد بود. چرخه قاعدگی بدین صورت رخ می دهد که در ابتدا رحم شروع به ریزش می کند و این ریزش موجب بروز عادت ماهانه می شود و مدت زمان این خونریزی در افراد مختلف بین سه تا هفت روز متفاوت است ولی به طور متوسط هفت روز به طول خواهد انجامید.
پس از اتمام دوره عادت ماهانه یک دوره هفت روز وجود دارد که فرد خونریزی نداشته که در انتهای این دوره دوم تخمک گذاری آغاز می شود و پس از این دوره تخمک گذاری یک دوره چهارده روز دیگر آغاز می شود که در این دوره مشخص خواهد شد که چه اتفاقی برای تخمک آزاد شده خواهد افتاد. در صورتی که تخمک بارور شود سیکل قاعدگی بعدی رخ نخواهد افتاد و فرد باردار می شود و در غیر این صورت پس از دو هفته از آزاد سازی تخمک عادت ماهانه بعدی رخ می دهد.
انواع اختلالات قاعدگی
انواع اختلالات قاعدگی
- آمنوره
در صورتی که با قطع خونریزی در دورانی به جز بارداری مواجه بودید این نوع اختلال آمنوره نام دارد که به دو صورت اولیه و ثانویه تقسیم بندی می شود. به طور معمول آمنوره اولیه در دخترانی که سن آن ها بالا تر از ۱۶ سال است و هنوز عادت ماهیانه نشده اند رخ می دهد و آمنوره ثانویه در دوران بارداری ، شیردهی و یائستگی رخ می دهد که چنین اختلالی می تواند بر اثر مصرف دارو ها یا وجود مشکلات پزشکی مانند ناهنجاری های تخمک گذاری ، اضافه وزن ، فعالیت های ورزشی بیش از اندازه ، اختلالات تیروئیدی و ناهنجاری های آناتومیک باشد. برای یافتن علت بروز این اختلال بهتر است به یک متخصص زنان و زایمان مجرب مراجعه کنید.
- دیسمنوره
یک اصطلاح پزشکی برای دوره های قاعدگی دردناک می باشد که در اثر انقباضات رحمی به وجود می آید. از رایج ترین علائم دیسمنوره می توان به درد های ضربان دار و گرفتگی در ناحیه تحتانی شکم اشاره کرد. بسیاری از بانوان که با این اختلال دست و پنجه نرم می کنند پیش از قاعدگی و در طول دوران عادت ماهانه با درد شدید مواجه می شوند. در برخی از افراد این درد ها قابل تحمل است اما در برخی دیگر به قدری شدید است که در امور روزمره آن ها اختلال ایجاد می شود. به طور کلی این درد ها در کسانی که پریود های نامنظم یا خونریزی های شدید دارند بسیار شایع می باشد.
- سندرم پیش از قاعدگی یا PMS
سندروم پیش از قاعدگی به حالتی گفته می شود که بسیاری از خانم ها پیش از پریود شدن آن را تجربه می کنند. اگر شما نیز جز این دسته از افراد هستید که در فاصله بین تخمک گذاری و شروع پریود دچار علائم عاطفی و فیزیکی ، نوسانات خلقی ، حساس شدن سینه ها ، میل شدید به غذا ، تحریک پذیری ، خستگی و افسردگی هستیند به سندروم PMS دچار هستید.
علت تغییرات رحم چیست؟
علت اصلی تغییرات در رحم تخمدان ها می باشند. در واقع تخمدان ها ماهانه با کمک هورمون ها و تخمک های آزاد شده روی رحم اثر گذاشته و زمانی که تغییرات هورمونی روی رحم یا آندومتر ایجاد می گردد این امر سبب ریزش آندومتر و بروز عادت ماهانه خواهد شد و در مواردی آندومتر می تواند ثابت باقی بماند که این در زمانی است که بیمار خونریزی نداشته و پاک است.
علت تغییر سیکل قاعدگی چیست؟
زمان تخمک گذاری یکی از علت های تغییر زمان سیکل قاعدگی می باشد. بدین صورت که ممکن است در برخی از افراد عادت ماهانه در حدود چهار روز باشد و پس از آن به سرعت تخمدان ها شروع به تخمک گذاری نمایند و سیکل قاعدگی به نسبت دیگر افراد زودتر اتفاق افتد. لذا زمان تخمک گذاری در افراد مختلف متفاوت بود و این امر می تواند سبب شود تا زمان سیکل قاعدگی تغییر کند.
گاها پیش می آید برخی از زنان تصور می کنند که سیکل قاعدگی نامنظمی دارند در صورتی که این امر می تواند به دلیل زمان تخمک گذاری آن ها باشد. جالب است در اینجا نکته ای را بیان نماییم که پس از اتمام تخمک گذاری چهارده روز زمان خواهد برد تا سیکل قاعدگی بعدی اتفاق افتد.
به همین خاطر تغییر در زمان تخمک گذاری به منزله ی بیماری نیست. برای آنکه متوجه شویم علت این تغییر بیماری است یا تخمک گذاری بایستی فرد به مدت چند ماه زمان عادت های ماهانه خود را یادداشت نماید در نهایت فرد می تواند با یک بررسی ساده علت این نامنظمی را آگاه شود.
به طور معمول خیلی کم اتفاق می افتد که سیکل قاعدگی در یک زمان رخ دهد و چند روز اختلاف وجود خواهد داشت. مثلا یک فرد ممکن است هر ماه چهار روز زودتر عادت ماهانه شود و این بدان معناست که هر ماه چهار روز زمان تخمک گذاری زودتر اتفاق افتاده است و به همین ترتیب ممکن است در یک فرد همین چرخه چهار روز دیرتر رخ دهد.
لذا بهتر است که زمان سیکل قاعدگی خود را یادداشت نمایید تا پس از چند ماه بتوانیم از نظم سیکل قاعدگی آگاه شویم در صورتی که نظمی بین زمان های چرخه قاعدگی وجود داشته باشد علت این تغییر به دلیل تغییر زان تخمک گذاری است و در غیر این صورت می تواند دلیل دیگری داشته باشد که در ادامه به شرح آن خواهیم پرداخت.
در نهایت بگوییم که سیکل قاعدگی طبیعی بین بیست و هشت روز تا سی روز خواهد بود و در برخی دیگر از افراد که به ندرت اتفاق می افتد بین سی و پنج روز تا چهل روز می باشد.
یکی از علت های نامنظمی سیکل های قاعدگی ابتلا به بیماری تنبلی تخمدان یا PCO می باشد. بیماری تنبلی تخمدان ژنتیکی است و معمولا افراد مبتلا به این بیماری عملکرد تخمدانی خوبی ندارند. بدین صورت که تخمک گذاری طبق روال طبیعی انجام نمی شود.
به طور طبیعی ماهانه بایستی یک تخمک آزاد شود که در صورت ابتلا به این بیماری چند نوع فولیکول ریز با یکدیگر رشد می کنند که در نهایت ممکن است تخمک ازاد نشود.
در زمان های که آزاد سازی تخمک رخ نمی دهد منجر به بروز مشکلاتی در رحم همچون؛ تداخل در هورمون های استروژن و پروژسترون، افزایش هورمون های مردانه و تغییرات سیکل قاعدگی می شود.
علت نامنظمی سیکل قاعدگی در بیماران PCO
به طور معمول افراد مبتلا به بیماری تخمدان پلی کیستیک با علائمی همچون ذیل مواجه خواهند بود.
- چاقی و اضافه وزن
- افزایش تدریجی موهای زائد
- آکنه صورت
- موهای چرب
- ریزش مو در ناحیه سر
- اختلالات قاعدگی
