فرزندان زنان سرپرست خانوار در اولویت حمایتهای دولتی
آمارهای غیررسمی حاکی از آن است که نزدیک به ۶ میلیون زن سرپرست خانوار در کشور وجود دارد و این در حالی است که این زنان به دلیل نوع خاصی از زندگی که تجربه میکنند، مشکلات متعدد و بیشماری دارند.
از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم و بنا به گفته معاون رئیسجمهور در امور زنان و خانواده، «رئیسجمهور همت جدی برای اجرای برنامه جامع توانمندسازی زنان سرپرست خانوار دارد.» البته در این راه قدمهای مهمی هم برداشته شده است. توانمندسازی زنان صرفاً اقتصادی نیست و باید توانمندی را در همه ابعاد فرهنگی و اجتماعی دنبال کنیم تا اندکی از مشکلات زنان سرپرست خانوار کاسته شود. به گفته مسئولان سازمان بهزیستی کشور، 260 هزار و 500 خانوار با سرپرستی زنان تحت پوشش خدمات هستند و بر اساس بعد خانوار، ماهانه از 420 هزار تومان تا یک میلیون و 320 هزار تومان مستمری ماهانه دریافت میکنند.
حدود 55 درصد از زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور در رده سنی 20 تا 50 سال هستند و همین موضوع اهمیت توانمندسازی فرهنگی و اجتماعی آنها را دو صد چندان میکند.
نرجس اسعدی، مدیرکل دفتر توانمندسازی خانواده و زنان سازمان بهزیستی کشور در گفتوگو با «ایران» توانمندسازی را موجب ارتقای توانمندیهای زنان سرپرست خانوار و اعضای خانواده آنها و دستیابی آنان به فرصتهای برابر با سایر اقشار جامعه میداند و با اشاره به اینکه 11 هزار دانشجوی عضو خانوادههای تحت پوشش در دانشگاههای مختلف به تحصیل مشغول هستند، میگوید: تاکنون به 83 هزار نفر از فرزندان زنان سرپرست خانوار به منظور جلوگیری از ترک تحصیل و افت تحصیلی فرزندان خانوادههای تحت پوشش، ماهانه مبلغی تحت عنوان کمک هزینه تحصیلی پرداخت شده است، همچنین در راستای حمایتهای لازم جهت ادامه تحصیل زنان سرپرست خانوار، کمک هزینه تشویقی و کمک هزینه شهریه دانشجویی به 11 هزار دانشجوی عضو خانوادههای زن سرپرست پرداخت شده است. البته به منظور استفاده بهینه از منابع موجود، بهرهمند نمودن آنها از خدمات تخصصی انتخاب رشته با در نظر گرفتن علاقهمندی، بازار کار و… ضروری است.
اسعدی در ادامه از معافیت 800 نفر از فرزندان ذکور زنان سرپرست خانوار از سربازی خبر میدهد و میگوید: در راستای اجرای قانون اصلاح موادی از قانون خدمت وظیفه عمومی (ماده ۴۴ مکرر) یکی از فرزندان ذکور مادران فاقد شوهر تحت پوشش سازمان از انجام خدمت دوره ضرورت معاف است که امور مربوطه از جمله بررسیهای لازم و ارائه معرفینامه به حوزه نظام وظیفه، توسط سازمان صورت میپذیرد. در سال ۱۴۰۰ تعداد 800 نفر از فرزندان ذکور خانوادههای تحت پوشش از خدمت سربازی معاف شدهاند. البته ارائه تسهیلات معافیت سربازی، برای یکی از فرزندان ذکور زنان سرپرست خانوار تحت پوشش فاقد همسر است.
مدیرکل دفتر توانمندسازی خانواده و زنان سازمان بهزیستی کشور میگوید: به منظور فراهم آوردن زمینههای توانمندسازی پایدار و ارتقای سطح سلامت روان و پیشگیری از آسیبهای روانی – اجتماعی زنان سرپرست خانوار و اعضای خانواده آنها، بهرهمند نمودن آنها از آموزشهای مهارتهای اجتماعی ضروری و انکارناپذیر است؛ بنابراین در سال 1400، 64 هزار زن سرپرست خانوار و اعضای خانوار آنها از آموزشهای مهارتهای زندگی بهرهمند شدهاند. آموزش مهارتهای پیش از ازدواج، مهارتهای زندگی خانوادگی، مهارتهای زندگی و افزایش سطح سواد سلامت با تأکید بر آموزش مراقبت از سلامت از جمله این آموزشها هستند.
در این رابطه بهرهمندی از امکانات مرکز پیشگیری سازمان میتواند به صرفهجویی بیشتر در هزینهها و گسترش تعداد آموزشگیرندگان بینجامد. باتوجه به شرایط خاص خانوادههای خدمت گیرنده، آموزشهای مورد نیاز آنان تا حدودی متفاوت از سایر اقشار است. آموزش مهارتهای زندگی در خانوادههای تکوالد با تأکید بر مدیریت مالی اثربخش در خانواده، فرزندپروری و… از مباحث قابل توجه و دارای اولویت در این زمینه است، بنابراین مددکاران اجتماعی باید در این خصوص به نحوی برنامهریزی کنند تا زنان سرپرست خانوار و اعضای خانواده آنها با توجه به نیازهای تشخیص داده شده و اولویتهای تعیین شده در هر سال، از آموزشهای لازم بهرهمند شوند.
مدیرکل دفتر توانمندسازی خانواده و زنان سازمان بهزیستی کشور در پایان با بیان اینکه در حال حاضر ردیف اعتباری مشخص برای اجرای آموزش مهارتهای زندگی وجود ندارد، میگوید: تحکیم بنیاد خانواده بهعنوان برجستهترین نهاد جامعه، موجب افزایش امید زندگی و ایجاد روحیه سالم در زنان سرپرست خانوار شده و از معضلات اجتماعی و آسیبهای روانی اعضای خانواده جلوگیری میکند.