چهار کتاب درباره امام علی (ع)
فروغ ولایت
نویسنده: جعفر سبحانی تبریزی
ناشر: موسسه تعلیماتی و تحقیقاتی امام صادق (ع)
تاریخ اولین چاپ: ۱۳۹۴
کتاب فروغ ولایت در ۶ بخش به معرفی جایگاه پیامبر اسلام در تشکیل حکومت اسلامی و معرفی حضرت علی علیه‌اسلام به عنوان ولی مسلمانان می‌پردازد. نویسنده با تقسیم‌بندی دوران زندگی امام علی به بخش‌های زیر، مخاطب را با شخصیت حضرت آشنا می‌کند:
- دوران ولادت امام علی تا بعثت پیامبر
- دوران بعثت تا هجرت پیامبر
- دوران هجرت تا رحلت پیامبر
- دوران رحلت پیامبر تا آغاز خلافت امیر مومنان
- دوران خلافت تا شهادت امیر مومنان
آیت‌الله جعفر سبحانی در این کتاب سعی کرده است تا حد امکان با روایتی دور از اغراق و در عین اختصار با استناد به منابع مشهور تاریخی به بررسی ابعاد شخصیتی امام علی بپردازد. یک سوال حسرت‌برانگیز در طول مطالعه این کتاب درباره زندگی امام علی علیه‌اسلام مخاطب را با خود درگیر می‌کند و آن هم این سوال که: «با وجود چنین شخصیت عظیم و والامقامی، چطور مردمان آن روزگار ولایت حضرت را به کناری گذاشته و گرفتار انحراف شدند؟»
دولت آفتاب
نویسنده: مصطفی دلشاد تهرانی
ناشر: دریا
تاریخ اولین چاپ: ۱۳۸۷
کتاب دولت آفتاب چکیده‌ای از نحوه شکل‌گیری دولت حضرت علی علیه‌اسلام را بیان می‌کند. نویسنده برای درک بهتر موضوع از مباحثی مانند تعریف دولت و بیعت، جایگاه خلافت و ولایت و اهداف آن نیز سخن به میان می‌آورد. همچنین ویژگی‌ها و شرایطی را که امیر مومنان برای انتخاب زمامداران و دولت‌مردان حکومت خود در نظر داشته، بر می‌شمارد.
در ادامه کتاب دولت آفتاب با استفاده از روایات و اسناد تاریخی، نظرات حضرت درباره نظام مالی و اقتصادی اسلامی، نظام حقوقی اسلامی، نظام اطلاعاتی و قضایی و رابطه تراز دولت و ملت در اسلام شرح داده می‌شود.
این کتاب درباره زندگی و حکومت امام علی با دلایل موفقیت و شکست دولت‌ها از دیدگاه حضرت نیز آشنا می‌شویم. شناخت این معیارها به ما کمک می‌کند تا بدانیم برای برپایی حکومت اسلامی جه اصولی را باید رعایت کرد یا ملت اسلامی چه انتظارات و وظایفی در رابطه با دولت اسلامی دارد.
جاذبه و دافعه علی علیه السلام
نویسنده: استاد مرتضی مطهری
ناشر: صدرا
تاریخ اولین چاپ: ۱۳۷۷
اکثر مردم فکر می‌کنند کتاب‌های استاد مطهری حاصل نگارش و تحقیق و به نگارش خود ایشان است؛ اما نکته جالب اینجا است که بیشتر کتاب‌های ایشان از جمله کتاب جاذبه و دافعه علی علیه‌السلام خروجی سخنرانی‌های ایشان است.
این کتاب متنی است که از پیاده‌کردن ۴ سخنرانی استاد مرتضی مطهری در سال ۱۳۴۶ شمسی و در حسینیه ارشاد تهران به دست آمده است.
شهید مطهری در این سخنرانی‌ها شخصیت علی علیه‌السلام را بسیار وسیع‌تر و عظیم‌تر از آن می‌داند که بتوان تمامی جوانب و دقایق آن را بررسی کرد. به همین دلیل موضوع مشخصی که برای تحقیق بیشتر انتخاب می‌کند تأثیرات شخصیت امیر مومنان اعم از مثبت و منفی بر روی انسان‌ها است.
شهید مطهری از این موضوع با عنوان جاذبه و دافعه علی علیه‌السلام یاد می‌کند و ادامه می‌دهد این ویژگی برای معرفی شخصیت آن حضرت کافی نیست؛ اما با توجه به آن می‌توان دریافت که امیر مومنان چه خصلت‌هایی داشتند و با وجود این خصلت‌ها چه افرادی به ایشان جذب می‌شدند و کدام افراد وجود ایشان را نمی‌پذیرفتند. همچنین می‌توان متوجه شد که برخورد هر گروه از مردم با نوع حکومت‌داری، سبک زندگی و بعد ولایی حضرت از روی جاذبه ایشان بوده است یا از روی دافعه با ایشان.
شهید مطهری در این کتاب اثبات می‌کند که شخصیت علی علیه‌السلام شخصیت دونیرویی است و هر کس بخواهد در مکتب ولایت ایشان درس ولایت‌پذیری یاد بگیرد، باید دو نیرویی بودن را هم بیاموزد و تمرین کند. این کتاب درباره زندگی و حکومت علی علیه‌السلام علاوه بر آنکه تعریفی از زندگانی حضرت ارائه می‌دهد، درسی آموزنده برای کسانی است که می‌خواهند شیعه علی بودن را از روی سبک زندگی حضرت یاد بگیرند.
امام علی صدای عدالت انسانی | کتاب درباره امام علی
نویسنده: سید هادی خسروشاهی
ناشر: بوستان کتاب قم
تاریخ اولین چاپ: ۱۳۸۶
کتاب امام علی صدای عدالت انسانی در واقع برگردان فارسی کتاب «الامام علی صوه العداله الانسانیه» به نویسندگی جرج سجعان جرداق مسیحی است. این کتاب حدود نیم قرن پیش منتشر و در همان دوره نیز با استقبال بی‌سابقه مخاطبان در سراسر دنیا مواجه شد. عالمان دینی بزرگ ازجمله آیت‌الله سیدمحسن حکیم، آیت‌الله سیدمحمدحسین بروجردی، علامه محمدتقی جعفری و ده‌ها شخصبت علمی دیگر با ارسال نامه برای نویسنده از وی تقدیر و تحسین به عمل آوردند.
سرانجام جرج جرداق مسیحی تصمیم گرفت با تحقیق بیشتر این کتاب را به شکل مفصل‌تر در ۵ جلد و ۲۰۰۰ صفحه منتشر کند که بعدها به زبان‌های گوناگون ترجمه و تجدید چاپ شده است. دوره پنج‌جلدی کتاب امام علی صدای عدالت انسانی در واقع ترجمه از نسخه کامل کتاب جرج جرداق مسیحی به نگارش سید هادی خسروشاهی است.
اگر بخواهیم از محتوای این کتاب درباره زندگی و حکومت امام علی صحبت کنیم باید اشاره کنیم که نویسنده در جلد اول کتاب به معرفی جامعه انسانی ایدئال از دیدگاه حضرت می‌پردازد. همچنین در جلد دوم کتاب ویژگی‌های انسان کامل از نظر امام علی را بیان می‌کند و شرح می‌دهد که تبیین سخنان حضرت برای انقلابیون فراسنه چگونه بر پیشروی انقلاب آنان اثر گذاشت. جلد سوم به مقایسه نظرات امام علی و سقراط در ترسیم مدینه فاضله پرداخته و جلد چهارم از وقایع صدر اسلام تا دوران حکومت امام علی علیه‌السلام می‌گوید. در پایان نیز جلد پنجم کتاب مخاطب را با روحیه انقلابی‌گری و تلاش برای برپایی حکومت صالح حضرت آشنا می‌سازد.
