چه عواملی در وقوع زایمان زودرس تاثیر دارند؟
اقدامات پیشگیری از زایمان زودرس برای سلامت مادر و جنین از مراقبت‌های ضروری بارداری محشوب می‌شود. زایمان زودرس زایمانی است که قبل از هفته 37 بارداری رخ دهد. یعنی حدود سه هفته زودتر از زمانی که نوزاد باید متولد شود. به تناسبی که زایمان سزارین به صورت زودرس انجام می‌شود، نوزاد نیز نارس خواهد بود. هر چه زایمان زودرس‌تر باشد، نوزاد نیز نارس‌تر است. نوزادان نارس معمولا دچار مشکلات پزشکی پیچیده‌ای می‌شوند. گرچه عوارض نارس بودن نوزاد کیس به کیس متفاوت است، اما در یک قاعده کلی هرچه زایمان زودرس‌تر باشد و نوزاد زودتر به دنیا بیاید، احتمال بروز عوارض نیز بیشتر است.
انواع نوزاد نارس بر اساس هفته های بارداری
- کمی نارس: بین 34 تا 36 هفته بارداری
- نارس متوسط: بین 32 تا 34 بارداری
- خیلی نارس: کمتر از 32 هفته بارداری
- خیلی زیاد نارس: در 25 هفته بارداری یا قبل از 25 هفته بارداری
زایمان زودرس چه عوارضی دارد؟
عوارض عدم پیشگیری از زایمان زودرس و وقوع آن برای مادر و جنین توامان است. گرچه این عوارض بیشتر متوجه نوزاد است، اما مادر هم بعد از تجربه یک زایمان زودرس عوارضی را به صورت ناخودآگاه تجربه می‌کند. مهمترین و اولین عارضه زایمان زودرس برای مادر، مشکلات روحی و روانی است. تولد نوزاد پیش از موعد مقرر، به هر حال مشکلاتی را در بر خواهد داشت که مادر و پس از او پدر بیشترین درگیری‌ها را با این مشکلات خواهند داشت. درست است که همه نوزادان نارس همه عوارض را تجربه نمی‌کنند و بسیاری از آنها می‌توانند زندگی عادی و سالم خود را داشته باشند، اما به هر حال تولد زودرس در ایجاد مشکلات سلامتی کوتاه مدت و بلند مدت تاثیر دارد. همانطور که قبلا نیز یادآوری کردیم، هرچه تولد نوزاد زودتر و پیش از موعد مقرر باشد، احتمال بروز عوارض نیز بیشتر است.
شاید جالب باشد بدانید که زنان سیاه پوست در مقایسه با سایر نژادها بیشتر در معرض زایمان زودرس هستند؛ اما این هرگز به این معنا نیست که برای باقی خانم‌ها زایمان زودرس اتفاق نمی‌افتد. باید بدانید که بسیاری از زنانی که زایمان زودرس دارند، هیچ عامل خطر شناخته شده‌ای ندارند. عدم امکان شیردهی به نوزاد و پر شدن سینه مادر از شیر عارضه دیگری است که در زایمان زودرس گریبان مادر را می‌گیرد؛ زیرا معمولا نوزادان نارس در دستگاه نگهداری می‌شوند و به روش‌های مخصوصی تغذیه می‌شوند. بنابراین شیردهی به نوزاد پس از زایمان زودرس با مشکلاتی همراه است. به هر حال مدتی زمان لازم است که نوزاد نارس برای تغذیه از سینه مادر آماده شود.
عوارض زایمان زودرس برای نوزاد
عوارض عدم پیشگیری از زایمان زودرس برای نوزاد بیشتر از مادر است؛ این عوارض گاهی خیلی زود ظاهر می‌شوند و گاهی نیز در طولانی مدت خود را نشان می‌دهند.
چه عواملی در وقوع زایمان زودرس تاثیر دارند؟
- داشتن سابقه تولد نوزاد نارس یا داشتن سابقه زایمان زودرس
- بارداری با دوقلوها، سه قلو یا چند قلو
- فاصله بین بارداری کمتر از شش ماه
- بارداری از طریق لقاح آزمایشگاهی
- مشكلات رحم، دهانه رحم يا جفت
- سیگار کشیدن یا استفاده از انواع مخدرها
- برخی از عفونت‌ها مثلا عفونت مایع آمنیوتیک یا عفونت دستگاه تناسلی تحتانی
- برخی از بیماری‌های مزمن مانند فشار خون بالا و دیابت
- کمبود وزن یا اضافه وزن مادر قبل از بارداری
- استرس شدید در حین بارداری مانند خشونت‌های خانگی یا مرگ عزیزان
- تجربه سقط جنین یا سقط جنین
- آسیب جسمی یا تروما
