ایران در کدام سرطان رتبه اول دنیا را دارد؟
یک متخصص ژنتیک، تشخیص مولکولی را بهترین روش درمان سرطان دانست.
سیدجواد مولا گفت: در حال حاضر شیوه درمان ۷۰ درصد بیمارانی که شیمی درمانی میشوند بی فایده است و تنها ۳۰ درصد بیماران به شیمی درمانی پاسخ میدهند.
دبیر علمی کنگره بین المللی ژنومیکس افزود: در حال حاضر برای درمان هر سرطان چندین دارو وجود دارد که اغلب پزشکان به طور غیر هدفمند این داروها را برای بیماران تجویز میکنند، که در مواردی حتی اثرات بدتری بر روند درمان خواهد گذاشت.
وی با بیان اینکه تنها راهکار مؤثر درمان بیماران مبتلا به سرطان در حال حاضر در دنیا تشخیص مولکولی و درمان شخصی سازی شده برای هر بیمار است، توضیح داد: بیش از ۲۰ هزار ژن در بدن هر انسانی وجود دارد که مسئولیت آنها تولید پروتئینهایی است که ظاهر و عملکرد سلولها را مشخص میکنند اگر در اطلاعات ژنتیکی بدن جهشی اتفاق بیفتد، باعث عملکرد نامناسب پروتئینها میشود که در نهایت منجر به ابتلاء به سرطان خواهد شد.
مولا با بیان اینکه در هر بیمار مبتلا به سرطان مجموعهای چندتایی از این جهشها اتفاق میافتد، افزود: بر اساس این جهشها پروفایلی به دست میآید که تعداد و نوع جهشها را مشخص میکند که اطلاعات آن در هر بیماری متفاوت خواهد بود.
این متخصص ژنتیک گفت: در کشورهای پیشرفته به ویژه آمریکا با توجه به اینکه چه ژنی دچار آسیب شده و چه پروتئینی عملکردش بهم ریخته است، داروهای مختلف و درمانهای هدفمند با شیوه درمانی کاملاً شخصی ارائه میکنند. یعنی هر بیماری میتواند داروی خاص خود را بگیرد و این طور نیست که یک دارو به تمام بیماران تجویز شود.
وی افزود: در حال حاضر پنج سال است که در آمریکا این تکنیک برای بیماران مبتلا به سرطان اجرا میشود و آنان توانسته اند با این روش آمار مرگ و میر ناشی از سرطان را ۳۳ درصد کاهش دهند.
مولا با بیان اینکه در ایران تنها چند شرکت تکنولوژی تهیه پروفایل ژنتیکی را دارند، اظهار داشت: تنها برخی انکولوژیست ها با این آزمایشگاههای محدود ارتباط دارند و بیماران را به این آزمایشگاهها ارجاع میدهند.
دبیر علمی کنگره ژنومیکس گفت: با وجودی که هزینه تهیه پروفایل بیماری پوشش بیمهای ندارد، و نسبتاً بالاست، اما در نهایت باعث صرفه جویی در کل هزینههای درمان میشود.
۲۵ تریلیون دلار هزینه سرطان در دنیا
مولا در ادامه با اشاره به بدتر شدن وضعیت سرطان در دنیا و هزینه سرسام آور بیماری، گفت: حدود ۲۵ تریلیون دلار هزینه سرطان در دنیاست که رقم بسیار بالایی است که حتی کشورهای پیشرفته توان به دوش کشیدن آن را ندارند و به همین دلیل سراغ پیشگیری رفته اند و برای دخانیات که عامل اصلی سرطان است، مالیاتهای سنگین در نظر گرفته اند و با تبلیغات و هشدارهایی که به جامعه میدهند مصرف دخانیات را کاهش داده اند.
وی با انتقاد از اینکه بیمهها برای پیشگیری و غربالگری برنامهای ندارند، افزود: سازمانهای مردم نهاد و خیریهها در دنیا به موضوع غربالگری و پیشگیری ورود کرده اند.
دبیر علمی کنگره ژنومیکس بیان کرد: سرطان یک بیماری ژنتیکی است که عوامل محیطی نیز میتواند آن را تسهیل کند در حالی که با سبک زندگی سالم میشود ۳۰ درصد از ابتلاء به سرطان پیشگیری کرد.
ایران رتبه اول سرطان دستگاه گوارش در دنیا
مولا ابتلاء به سرطان دستگاه گوارش در کشور را نگران کننده دانست و گفت: سرطان معده و روده بیشترین درصد ابتلاء در کشور را دارد که علت آن مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها است که باعث میشود سلولها استعداد بیشتری برای سرطان زایی داشته باشند.
وی با بیان اینکه در شمال ایران سرطان معده درصد بالایی دارد، افزود: همچنین استان گلستان رتبه یک جهانی سرطان مری را از آن خود کرده که دلیل آن خوردن چای داغ است.
مولی ادامه داد: سرطان بیماری کهنسالی است و جوامعی مثل ایران که به سمت پیری میرود بزودی با انباشت سرطان مواجه خواهد شد.
وی افزود: آمار سرطان در ایران سالانه به ۱۳۰ هزار نفر میرسید که در حال رسیدن به ۱۶۰ هزار نفر است. این آمار با وجودی که از نرم جهانی پایینتر است، اما نسبت به قبل در حال افزایش است.
مولا با بیان اینکه در شرایط ایدهآل و سالم بودن محیط و تغذیه ماکزیمم ۵۰ درصد شانس ابتلاء به سرطان کم میشود، درباره اهداف برگزاری کنگره ژنومیکس، گفت: هدف اصلی برگزاری این کنگره ارتقای دانش سرطان در زمینه تشیخص زودهنگام و درمان سرطان در حد استاندارهای جهانی و تشکیل شبکه ای از محققان، پزشکان، خیرین سلامت، شرکتهای حوزه سرطان و استارتارتاپ ها و شرکتهای دانش بنیان است.
دبیر علمی ژنومیکس با بیان اینکه کنگره بر اساس نسل ۴ دانشگاهی طراحی شده است، بیان کرد: دانشگاههای نسل یک آموزشی، نسل دوم پژوهشی، نسل سوم کار آفرینی و نسل ۴ دانشگاههای مسئولیت پذیری اجتماعی هستند که نیازهای جامعه را شناسایی و برطرف میکنند که متأسفانه در کشور چنین دانشگاههایی در حوزه سرطان تاکنون نداشته ایم و کنگره ژنومیکس را بر اساس نسل ۴ طراحی کرده ایم.
بنا به این گزارش، ۲۵ انجمن علمی در قالب کنسرسیوم، ۱۲ استارتاپ حوزه سرطان، بیمههای سلامت، مراکز درمانی و خیرین حوزه سلامت در این کنگره حضور خواهند داشت تا تحقیقات و توسعه روشهای جدید تشخیص مولکولی و درمان هدفمند را نهادینه کنند.
بخش مسئولیت پذیری اجتماعی این کنگره را نیز خیرین سلامت، مؤسسه نیکوکاری کنترل سرطان ایرانیان (مکسا)، شبکه ملی سرطان و محک به عهده گرفته اند.
برای حضور در این کنگره ۲۵۰۰ پزشک، دانشجو و محقق ثبت نام کرده اند و بیش از ۲۰ سخنران خارجی به طور مجازی در این کنگره سخنرانی خواهند کرد.
کنگره بین المللی ژنومیکس سرطان ۱۳ تا ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۲ در سالن اجلاس سران برگزار میشود.
*مهر/خبرنگار: حبیب احسنی پور